| |
Ο 'Eναστρος Ουρανός
Βραδινές παρατηρήσεις στο Αστεροσκοπείο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης
Το εργαστήριο Αστρονομίας σας
προσκαλεί σε μία εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 18-02-2011.
Το πρόγραμμα της εκδήλωσης:
18:30–19:30: Διάλεξη του Ερευνητή-Συνεργάτη του Τομέα Αστροφυσικής, Αστρονομίας και Μηχανικής του Τμήματος
Φυσικής, ΑΠΘ, Dr. Heinz Isliker με θέμα:
"Το Τυχαίο στη Φυσική"
Περίληψη:
Το
τυχαίο στη Φυσική εμφανίζεται σε διάφορες μορφές, και θα αναφερθούμε σε τρεις.
Η πρώτη εμφανίζεται σε σώματα που υποφέρουν πολλαπλές αλληλεπιδράσεις
(συγκρούσεις), τις οποίες μας είναι πρακτικά αδύνατον να τις παρακολουθήσουμε
και να τις ελέγχουμε, με αποτέλεσμα η κίνηση τέτοιων σωμάτων να μας φαίνεται
τυχαία και απρόβλεπτη. Το φαινόμενο αυτό είναι γνωστό ως «τυχαίος βηματισμός»,
με πρότυπο την κίνηση «κατά Brown». Θα
δείξουμε ότι υπάρχουν και συστηματικές ιδιότητες κρυμμένες μέσα στο τυχαίο, και
θα αναφερθούμε σε εφαρμογές του τυχαίου και σε άλλους, εκτός της Φυσικής,
κλάδους της επιστήμης, όπως π.χ. η οικονομία, κ.α.
Μια
άλλη μορφή του τυχαίου, με την έννοια του δύσκολα προβλέψιμου, εμφανίζεται ήδη
σε σχετικά απλά συστήματα, χωρίς πολλαπλές, αλλά με σύνθετες (μη-γραμμικές),
αλληλεπιδράσεις. Τα συστήματα αυτά αποκαλούνται «χαοτικά». Θα δείξουμε μερικά
παραδείγματα, και θα αναφέρουμε βασικές ιδιότητες τους, όπως το λεγόμενο
«φαινόμενο της πεταλούδας».
Μια
τρίτη μορφή του τυχαίου, του απρόβλεπτου, συναντάται στα πολύπλοκα συστήματα,
τα οποία αποτελούνται από πολλά μικρά και απλά υπο-συστήματα, με σχετικά απλής
μορφής αλληλεπιδράσεις μεταξύ τους.
Ένα
χαρακτηριστικό των συστημάτων αυτών είναι ότι μπορούν να αυτό-οργανωθούν,
δηλαδή δείχνουν μια χαρακτηριστική
εξέλιξη, ή τείνουν σε μια χαρακτηριστική κατάσταση, την
οποία δεν μπορούμε να προβλέψουμε, παρΆ όλο που γνωρίζουμε με ακρίβεια την
συμπεριφορά των υπο-συστημάτων («το σύνολο είναι περισσότερο (αναδύεται μια νέα
κατάσταση) από το απλό άθροισμα των μερών»). Θα αναφερθούμε σε μερικά
παραδείγματα πολύπλοκων συστημάτων, μεταξύ άλλων στη δυναμική εξέλιξη στο
στέμμα του Ηλίου.
(Η διάλεξη θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα «Βασίλης
Ξανθόπουλος» του Αστεροσκοπείου)
19:30-22:00: Νυχτερινή περιήγηση στον
ουρανό της Θεσσαλονίκης
Κατά τη διάρκεια της περιήγησης θα
γίνουν παρατηρήσεις διαφόρων ουρανίων σωμάτων (Σελήνης, πλανητών, νεφελωμάτων
κ.α.) με το τηλεσκόπιο του Εργαστηρίου, εφόσον οι καιρικές συνθήκες είναι
κατάλληλες. Επιπλέον, θα δοθεί η ευκαιρία για συζήτηση με τα μέλη του
εργαστηρίου και ενημέρωση πάνω στα νεότερα επιτεύγματα στο χώρο της Αστρονομίας,
Αστροφυσικής και Διαστημικής Φυσική
|
|
